ISTOČNA SRBIJA- Đerdap, mesto gde je Dunav najlepši, najširi, najuži i nadublji
Na vašoj turističkoj ruti u Srbiji obavezno treba da se nađe i obilazak Istočne Srbije, tačnije nekoliko lokacija u Đerdapskoj klisuri. Na balkanskoj ruti preporučujemo deo gde je Dunav naširi, najuži,najdublji, a svakako i najlepši. Tu se pre svega misli na početak ture kod tvrđave Golubac, preko Lepenskog vira, Donjeg Milanovca i vidikovaca sa najlepšim pogledom na Đerdapsku klisuru.
Čarolija počinje na dva sata vožnje istočno od Beograd kod srednjovekovnog utvrđenja Golubac, preko arheološkog lokaliteta Lepenski vir, kratke planinarske staze u Nacionalnom parku Đerdap zvanom Ploče da bi se završila u etno kući Kapetan Mišin Breg iznad Donjeg Milanovca. Za samo jedan dan na taj način se može saznati mnogo više istorijskih i geografskih lekcija nego tokom školovanja( nadam se da nam učitelji, nastavnici i profesori na ovome neće zameriti). Ako sebi možete da priuštite i više vremena, utisak će biti još veći.
Golubački grad
Golubački grad – utvrđenje koje je podignuto na strmim liticama stena oko 4 km nizvodno od istoimenog grada, na desnoj obali Dunava, smešten je na samom ulasku u Đerdapsku klisuru. Na tom mestu, pored obilaska same tvrđave, ne treba izostaviti vožnju brodićem oko samog utvrđenja. Zanimljive informacije vam prenosi tamošnji istoričar Jovan, koji na svojstven način iznosi detalje o tvrđavi. Građen je u 14.veku, ali ni danas se ne može sa sigurnošću reći da li su graditelji bili Srbi ili Mađari. Jedno je sigurno, ovo je među retkim, a možda i jedino utvrđenje koje nikada nijedna vojska nije uspela da osvoji. Na ovom mestu branioci su uvek bili pobednici, a prelazak Golubačkog grada pod okrilje srpske ili mađarske vlasti bio je samo rezultat dogovora za nekim „okruglim“ stolom. Zanimljivo je i to da je ovo utvrđenje bio predmet mnogbrojnih ratovanja, a ko god da je u svom posedu držao Golubački grad, on je na svim jezicima nosio naziv po golubu, ptici koja je simbol mira. Utvrđenje je u poslednjih nekoliko godina rekonstruisano uz pomoć sredstava Evropske unije i Austrijske razvojne agencije i jedno je od sedam tvrđava na Dunavu.
Lepenski vir
Lokalitet Lepenski vir otkriven je 1965.godine i bilo je jedno od najznačajnijih otkrića ove vrste na teritoriji Srbije i šire. Kultura „Lepenskog Vira“ je stara oko 8000 godina i predstavljala je potpunu nepoznanicu za arheologe, a nazvana je po lokaciji na kojoj je otkrivena. Potpuno konzerviran, čitav koncept lokaliteta na izuzetan način prikazuje daleku prošlost na ovim prostorima. Ljudi iz kulture „Lepenski vir“ živeli su prvobitno kao sakupljači i lovci, da bi kasnije počeli da se bave i zemljoradnjom. Dunav bogat ribom, divljač iz šume, blaga klima, plodno zemljište i period mira dug oko 2000 godina, učinili su ljude zdravim, visokim i u mnogo čemu superiornijim u odnosu na ostale Evropljane iz perioda praistorije. Stanovnici „Lepenskog Vira“ bili su prvi urbanisti i graditelji na ovim prostorima, koji su gradili kuće koje su u osnovi bile trapezoidnog oblika, prekrivene drvenom konstrukcijom, lišćem i kožom divljih životinja. Kao obavezan deo turističke ture prikazuje se i film o tome kako su prvi arheolozi radili na ispitivanju „Lepenskog vira“, zatim izložba otkrivenih skulptura( među kojima prednjači poznati „Praotac“), predmeta, kostura, repliku tadašnjih kuća i svojevrsna 3D turu kroz tadašnje naselje.
Đerdapska klisura
Na pola sata vožnje posle Lepenskog vira, put vodi kroz Donji Milanovac, nakon čega možete da se odlučite na kratki ili nešto duži uspon na jedan od vidikovaca na kojima zastaje dah. Ploče su zaravnjen prostor iznad kanjona Mali Kazan i krečnjačka zaravan pod Velikim Štrpcem. Sa tri vidikovca na nadmorskoj visini 355 m pruža se jedinstven pogled na Dunav i kazanske virove. Ovo područje je pod prvim stepenom zaštite u okviru Nacionalnog parka „Đerdap“, i kroz šumu možete da se krećete jedino u pratnji rendžera, koji će bvam tokom šetnje održati čas geografije, biologije i istorije. Čuvenu Trajanovu tablu moguće je videti samo iz brodića sa vode, ali u toku je izrada projekta da se ona izmesti na mesto odakle će moći da se vidi i sa kopna. I na ovom mestu ljudi su ostavljali trag od najranije istorije, preko rimskog perioda do danas, a sam nacionalni park koji obuhvata područje dugo oko 100 kilometara dom je za 43 strogo zaštićene vrste, kao i 124 zaštićene vrste biljaka.
Kapetan Mišin breg
Etno-kompleks „Kapetan Mišin breg“, se nalazi u blizini Donjeg Milanovca, u samom srcu Đerdapske klisure i u središtu nacionalnog parka. Eto kuća nalazi se na uzvišenjima odakle se pruža pogled na Dunav, odakle je i sam Miša Anastasijević u 19.veku nadgledao brodove kojima je trgovao solju i jelenskim rogovima. Vlasnik etno kuće, Bosonogi Žika, na zanimljiv način posetiocima približava lik i delo velikg srpskog dobrotvora, koji je podigao zgradu današnjeg Rektorata u Beogradu i zgradu Narodne banke Rumunije u Bukureštu i po kome se naziva čuvena nagrada najuspešnijim kompanijama, privrednicima i pojedincima. Tu je i svojevrsna galerija od preko 400 skluptura na otvorenom, koje je pravi vlasnik kompleksa, uživati u domaćoj hrani i vinima iz tamošnjeg podruma.
balkan-turizam.net